Nét văn hóa ẩm thực của người Việt

Mỗi khi nhắc đến quốc gia Nước Ta xinh đẹp, ẩm thực luôn là một đề tài mê hoặc. Ẩm thực của người Việt không chỉ là những món ăn, công thức chế biến mà đây là một nét văn hóa tự nhiên hình thành trong đời sống .Với một quốc gia có chiều dài lịch sử dân tộc truyền kiếp và vị trí địa lý độc lạ, mỗi một vùng miền trên dải đất hình chữ S này lại có những món ăn đặc trưng, đặc sản nổi tiếng không hề hòa lẫn. Cách chế biến món ăn, nguyên tắc trộn lẫn gia vị và những thói quen nhà hàng siêu thị của mỗi nơi tuy có không ít sự độc lạ thì ẩm thực Nước Ta vẫn bao hàm ý nghĩa khái quát toàn bộ những món ăn phổ cập trong hội đồng người Việt .Nước Ta là một nước nông nghiệp thuộc về xứ nóng, vùng nhiệt đới gió mùa gió mùa. Ngoài ra, chủ quyền lãnh thổ Nước Ta được chia ra ba miền rõ ràng là Bắc, Trung, Nam, cùng với đó là 54 dân tộc bản địa bạn bè. Chính những đặc thù về địa lý, văn hóa, dân tộc bản địa, khí hậu đã pháp luật những đặc thù riêng của ẩm thực từng vùng, miền. Mỗi miền có một nết ăn, khẩu vị đặc trưng, điều đó góp thêm phần làm ẩm thực Việt Nam phong phú, phong phú .

Người Việt cũng có một số món ăn chay theo đạo Phật được chế biến từ các loại thực vật. Người Việt chú trọng ăn ngon tuy đôi khi không đặt mục tiêu hàng đầu là ăn bổ. Bởi vậy trong hệ thống ẩm thực người Việt ít có những món hết sức cầu kỳ, hầm nhừ ninh kỹ như ẩm thực Trung Hoa, cũng không thiên về bày biện có tính thẩm mỹ cao độ như ẩm thực Nhật Bản, mà thiên về phối trộn gia vị một cách tinh tế để món ăn được ngon, hoặc sử dụng những nguyên liệu dai, giòn thưởng thức rất thú vị dù không thực sự bổ béo. 

Mâm cỗ ngày Tết truyền thống lịch sử ở Nước TaGiống một vài nước châu Á khác thì việc sử dụng đũa là một nét đặc trưng rất mê hoặc của ẩm thực Việt, bạn hoàn toàn có thể sử dụng đũa trong hầu hết những món ăn, từ kho, xào, chiên, hay thậm chí còn là cả canh. Đôi đũa Việt xuất hiện trong mọi bữa cơm mái ấm gia đình, ngay cả khi quay nướng, người Việt cũng ít dùng nĩa để xiên thức ăn như người phương Tây. Kèm với đó thì gắp là một nghệ thuật và thẩm mỹ, gắp sao cho khéo, cho chặt đừng để rơi thức ăn …

Ẩm thực miền Bắc: có đặc trưng là khẩu vị đậm đà, thường không đậm các vị cay, béo, ngọt bằng các vùng khác, chủ yếu sử dụng nước mắm loãng, mắm tôm. Sử dụng nhiều món rau và các loại thủy sản nước ngọt dễ kiếm như tôm, cua, cá, trai, hến… Nhìn chung, do truyền thống xa xưa có nền nông nghiệp, ẩm thực miền Bắc trước kia ít thịnh hành các món ăn với nguyên liệu chính là thịt, cá. Nhiều người đánh giá cao ẩm thực Hà Nội đại diện tiêu biểu nhất của tinh hoa ẩm thực miền Bắc Việt Nam với những món phở, bún thang, bún chả, các món quà như cốm Vòng, bánh cuốn Thanh Trì… và gia vị đặc sắc như tinh dầu cà cuống, rau húng Láng.

Ẩm thực miền Nam: có thiên hướng thích vị chua ngọt. Đây là nơi chịu ảnh hưởng nhiều của ẩm thực Trung Quốc, Campuchia, Thái Lan, có đặc điểm là thường cho thêm đường và hay sử dụng sữa dừa (nước cốt và nước dão của dừa). Nền ẩm thực này cũng sản sinh ra vô số loại mắm khô (như mắm cá sặc, mắm bò hóc, mắm ba khía…). Ẩm thực miền Nam cũng dùng nhiều đồ hải sản nước mặn và nước lợ hơn miền Bắc (các loại cá, tôm, cua, ốc biển) và rất đặc biệt với những món ăn dân dã, đặc thù của một thời đi mở cõi, hiện nay nhiều khi đã trở thành đặc sản: Chuột đồng khìa nước dừa, dơi quạ hấp chao, rắn hổ đất nấu cháo đậu xanh, đuông dừa, đuông đất hoặc đuông chà là, vọp chong, cá lóc nướng trui…

Ẩm thực miền Trung: Các món ăn được biết đến với vị cay nồng, với tất cả tính chất đặc sắc của miền đất nóng thể hiện qua hương vị riêng biệt, nhiều món ăn cay và mặn hơn đồ ăn miền Bắc và miền Nam, màu sắc được phối trộn phong phú, rực rỡ, thiên về màu đỏ và nâu sậm. Các tỉnh thành miền Trung như Huế, Đà Nẵng, Bình Định … rất nổi tiếng với mắm tôm chua, các loại mắm ruốc hay các loại đặc sản bánh kẹo Đà Nẵng, Huế.

Đặc biệt, ẩm thực Huế do ảnh hưởng từ phong cách ẩm thực hoàng gia, cho nên rất cầu kỳ trong chế biến và trình bày. Một mặt khác, do địa phương không có nhiều sản vật mà ẩm thực hoàng gia lại đòi hỏi số lượng lớn món, nên mỗi loại nguyên liệu đều được chế biến rất đa dạng thành nhiều món khác nhau.

Ẩm thực các dân tộc: Việt Nam có 54 dân tộc sống trên nhiều vùng địa lý đa dạng trên khắp toàn quốc, mỗi dân tộc đều có ẩm thực mang bản sắc riêng biệt. Rất nhiều món của một số dân tộc ít được biết đến tại các dân tộc khác, như các món thịt lợn sống trộn phèo non của các dân tộc Tây Nguyên. Tuy nhiên, nhiều món ăn đã trở thành đặc sản trên đất nước Việt Nam và được nhiều người biết đến, như mắm bò hóc miền Nam, bánh cuốn trứng (Cao Bằng, Lạng Sơn), bánh coóng phù (bánh trôi dân tộc Tày, xuất xứ từ bánh trôi tàu của người Hoa), lợn sữa và vịt quay mắc mật (quả mặt), khâu nhục Lạng Sơn (ảnh hưởng từ Quảng Đông, Trung Quốc), phở chua, cháo nhộng ong, phở cốn sủi, thắng cố, các món xôi nếp nương của người Mường, thịt chua Thanh Sơn (Phú Thọ)…

Mỗi món ăn ở mỗi vùng miền, dân tộc bản địa đều bộc lộ nét văn hóa ý thức của người Việt. Đó là sự biểu lộ trong văn hóa tiếp xúc, là sự cư xử giữa người với người trong bữa ăn, làm sung sướng nhau qua thái độ ứng xử lịch sự, có văn hóa. Việc nhà hàng đều có những phép tắc, lề lối riêng, từ bản thân, trong mái ấm gia đình, rồi những mối quan hệ ngoài xã hội .Trong mái ấm gia đình, ăn chung mâm, ưu tiên thức ăn ngon cho người lớn tuổi, trẻ nhỏ phải “ kính trên nhường dưới ”, bộc lộ sự kính trọng, tình cảm yêu thương. Bữa cơm hàng ngày được xem là bữa cơm sum vầy mái ấm gia đình, mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau vui tươi sau một ngày thao tác, học tập mệt nhọc .Ngoài xã hội, việc mời khách đến nhà biểu lộ nét văn hóa hiếu khách, mối quan hệ giữa bạn hữu, đồng nghiệp và những mối quan hệ khác … Khi có dịp tổ chức triển khai siêu thị nhà hàng, gia chủ thường làm những món ăn thật ngon, nấu thật nhiều để mời khách. Chủ nhà thường gắp thức ăn mời khách và cũng là người ăn kết thúc ở đầu cuối, tránh việc dừng đũa trước khách và thường có lời mời ăn thêm khi khách dừng bữa. Bữa cơm không chỉ đơn thuần là cuộc vui mà còn biểu lộ tấm lòng hiếu khách đặc trưng của người Việt .Ẩm thực Nước Ta là một bức tranh đầy sắc tố, nêu bật lên truyền thống riêng của từng dân tộc bản địa, vùng miền nhưng vẫn mang trong mình cốt cách, Việt giống hệt. Văn hóa ẩm thực Việt đậm đà vị dân tộc bản địa, với những nét rực rỡ, độc lạ riêng không hề hòa lẫn với bất kể vương quốc nào khác. / .( LNV )

 

• Từ khóa

• việt nam

Source: https://ladyfirst.vn
Category: ẨM THỰC