Ẩm thực Hà Nội – Hành trình vượt thời gian

Nhắc đến Hà Nội, người ta không hề không nhắc đến ẩm thực, từ không riêng gì bộc lộ ở khẩu vị ăn, kĩ thuật chế biến nguyên vật liệu mà còn ở phong thái chiêm ngưỡng và thưởng thức đã trở thành văn hóa truyền thống về ẩm thực của người Tràng An. Tinh hoa ẩm thực TP. hà Nội từ những thứ bình dị : xôi nếp thơm, cơm gạo tám, giò chả, cốm mùa thu, tương Cự Đà, bún thang, bún chả … đến những món lại giao thoa với ẩm thực quốc tế như thịt kho Tàu, bán rán lúc lắc, bánh Tô Châu, chí mà phù, nộm thịt bò khô … Người Tràng An tinh xảo đã khéo tinh lọc tinh xảo để tạo nên “ gu ” ẩm thực cho riêng mình, không quá màu mè mà vô cùng cao sang, kì công nhưng mang vẻ đẹp thanh nhã, thanh cảnh

Ẩm thực Hà Nội chịu ảnh hưởng tác động của những đổi khác trong lịch sử dân tộc. Thực tế lịch sử dân tộc Hà Nội mà phân loại lịch sử dân tộc ẩm thực gắn liền với những thăng trầm của Hà Nội trong thời cận tân tiến ở một vài mốc sau :

Trước 1945

Đây là thời kì ẩm thực Hà Nội có những bước tăng trưởng theo chiều sâu vì quy trình đô thị hóa được hình thành can đảm và mạnh mẽ với thể thức quản lý theo kiểu tư bản thực dân của thực dân Pháp. Trong thời kì này, những tầng lớp thị dân Nước Ta được tăng trưởng và ở Hà Nội đó hình thành một phe phái ẩm thực đặc biệt quan trọng mang phong thái ẩm thực đậm nét Hà Nội .

Đây là thời kì ẩm thực Hà Nội có những bước phát triển theo chiều sâu vì quá trình đô thị hóa được hình thành mạnh mẽ với thể thức cai trị theo kiểu tư bản thực dân của thực dân Pháp. Trong thời kì này, tầng lớp thị dân Việt Nam được phát triển và ở Hà Nội đó hình thành một trường phái ẩm thực đặc biệt mang phong cách ẩm thực đậm nét Hà Nội

Bạn đang đọc: Ẩm thực Hà Nội – Hành trình vượt thời gian

Cũng trong giai đoạn này, nhiều đồ ăn, thức uống Hà Nội được hình thành và nâng lên tới đỉnh cao như phở Hà Nội, chả cá Lã Vọng, em rán Hà Nội, bún chả Hà Nội, bánh cuốn Hà Nội, bánh cốm Hà Nội… và nhiều món ăn khác mà ta cần truy cứu và sưu tầm

Thời kỳ kháng chiến chống Pháp 1946-1954

Vào giai đoạn này, một bộ phận lớn cư dân Hà Nội đó rời Thủ đô tỏa đi các vùng từ Việt Bắc đến khu III, khu IV, Nam Bộ… để tham gia kháng chiến. Tuy vậy, trong điều kiện chiến tranh trường kì và gian khổ, thực hiện chủ trương ba cùng “cùng ăn, cùng ở, cùng làm” với tầng lớp bà con nghèo khổ, bần cùng nhất trong xã hội, mọi biểu hiện “hưởng thụ” kiểu thị dân đều bị lên án. Bởi thế, lớp người Hà Nội kháng chiến này không có cơ hội và khả năng để gìn giữ những di sản ẩm thực vốn đã tích lũy được.

Giai đoạn từ 1954 đến 1975

Sau hiệp định Giơ ne vơ, Hà Nội được giải phóng, nước nhà tạm thời bị chia cắt. Người Hà Nội gốc đi kháng chiến trở về Hà Nội. Người Hà Nội mới từ các vùng miền khác cũng tham gia vào thành phần cư dân Hà Nội. Do điều kiện kinh tế xã hội trong thời kì sau chiến tranh và bắt đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội trên miền Bắc nên dân cư Hà Nội trong những ngày này phải sống trong điều kiện “thắt lưng buộc bụng”. Mọi ăn uống thông thường vốn có từ xưa như chế biến bún, bánh, các loại quà đặc sản Hà Nội đều bị cấm đoán hoặc hạn chế. Nghệ thuật ẩm thực bị kìm hãm không có đất phát triển, nhiều giá trị di sản văn hóa ẩm thực bị mai một.

Giai đoạn từ 1975 đến 1986

Đây là thời kì cả nước sống trong chế độ bao cấp. Văn hóa ẩm thực chẳng những của Hà Nội mà hầu như của cả nước bị đe dọa nghiêm trọng

Giai đoạn từ 1986 đến nay

Sau thay đổi, đời sống kinh tế tài chính đó từ từ được cải tổ và nâng cao. Đặc biệt sau khi gia nhập WTO với cơ chế thị trường, ẩm thực Hà Nội tại chính Thủ đô và trong đời sống của người Hà Nội ở những vùng miền khác trong cả nước từ từ được hồi sinh. Nhiều giá trị mới đó được tăng trưởng, nhiều món ăn mới được sinh ra và trở thành “ đặc sản nổi tiếng ” của Hà Nội như cafe Trứng, cafe Cốt dừa, cocktail Phở …