Huế, Việt Nam
Ẩm thực được thương mến tại Huế, HuếTrong khi 1 số ít giới trẻ Nước Ta hờ hững với mô hình văn hóa truyền thống ẩm thực truyền thống cuội nguồn thì nhiều sinh viên quốc tế lại tìm đến Huế điều tra và nghiên cứu và học tập một cách mê hồn. Đặc biệt thời hạn gần đây, khi phong cách thiết kế tour du lịch đến Huế, những hãng lữ hành quốc tế luôn muốn hành khách được thưởng thức ẩm thực Huế, từ những món ăn đơn thuần chốn dân dã cho đến những món ăn cầu kỳ chốn cung đình. Tất cả tạo nên sắc màu và khoảng trống ẩm thực độc lạ theo chiều dài lịch sử vẻ vang và văn hóa truyền thống vùng đất cố đô
Giới thiệu Văn hóa ẩm thực Huế
Bạn đang đọc: Văn hóa ẩm thực Huế
Theo những nhà nghiên cứu văn hóa truyền thống, ẩm thực Huế cấu thành bởi những món ăn chay ( hầu hết dành cho những tu sĩ Phật giáo ), ăn ngự thiện và dân dã. Ở nông thôn, bữa ăn thường ngày đơn thuần là cua đồng, cá ruộng, rau vườn nhưng mỗi khi giỗ kỵ hay lễ tết, người ta vẫn hoàn toàn có thể chế biến thành những món ăn tinh xảo không thua kém cung đình .
Ăn bằng… mắt
Cả nước hiện có khoảng chừng 3.000 món ăn những loại thì đã có trên 1.700 món nấu theo lối Huế. Bản thực đơn ngự thiện có trên vài trăm món thuộc loại cao lương mỹ vị, được sẵn sàng chuẩn bị và tổ chức triển khai rất công phu, tỉ mỉ và cầu kỳ. Các món ăn dân dã phổ cập trong đời sống hàng ngày với thực đơn nhiều mẫu mã được những bà nội trợ Huế chế biến khôn khéo với mùi vị điệu đàng, sắc tố mê hoặc, coi trọng phần chất hơn lượng .
Những món ăn Huế không chỉ ngon mà còn được trình bày đẹp mắt
Nhà văn Nguyễn Tuân lúc sinh thời từng nhận xét, người Huế thích ăn bằng mắt. Nhưng dù kêu gọi hàng loạt giác quan cho việc hấp thụ dinh dưỡng, người Huế cũng chỉ cốt ăn lấy hương lấy hoa, như họ thường tự nói về mình. Sự thanh thản ấy hoàn toàn có thể phân biệt trên những chiếc bánh bèo nhỏ bé như chực tan ngay đầu lưỡi, những lá bánh nậm mỏng mảnh cánh chuồn, tô bánh canh Nam Phổ bày biện như bức tranh nhiều sắc tố, chén chè bắp Cồn Hến mát lịm mà hương thơm theo vào tận giấc mơ … Những món ăn Huế dù là cao lương mỹ vị hay dân dã đơn sơ, đều làm cho ai đó một lần nếm qua phải xuýt xoa khen ngon đến mức “ ngậm mà nghe ”, để rồi lưu luyến mãi cái mùi vị khó quên ấy. Hình như qua bàn tay khôn khéo của người phụ nữ, món ăn đã được thổi vào cái hồn và chút gì đó tâm linh của Huế .
Huế từng có mấy thế kỷ là TT xứ Đàng Trong thời những chúa Nguyễn, đến thế kỷ XIX là đất kinh kỳ phồn hoa đô hội, với non một thế kỷ rưỡi làm kinh đô nước Việt, nơi quy tụ một vương triều với biết bao quan lại, nho sĩ. Ở đó, ngoài chốn vương phủ còn có những những tầng lớp quý tộc và thượng lưu, tri thức đều tụ họp về đây. Điều đó đã yên cầu người Huế không chỉ giỏi chế biến những món ăn cực kỳ tinh xảo chỉ dùng trong chốn vương phủ. Ngày nay tuy không còn giữ vai trò một TT kinh tế tài chính – chính trị lớn số 1 quốc gia, nhưng Huế vẫn là nơi duy trì những bóng hình xưa cũ của một triều đại với toàn bộ lối sống một thời vàng son. Và đương nhiên, trong những đặc trưng văn hóa truyền thống truyền kiếp của Huế, cách ẩm thực ăn uống đã góp thêm phần không nhỏ trong việc hình thành nét văn hóa truyền thống và phong thái con người xứ Huế .
Món cơm thập cẩm Huế
Ăn theo lối Huế
Đối với Huế, nhà hàng là một mô hình văn hóa truyền thống. Vậy ăn thế nào mới đúng lối Huế ? Người Huế ăn theo lối Huế là chuyện thường tình, cách nhà hàng siêu thị đã nằm trong tâm khảm của mỗi người. Ngồi vào bàn, cầm đôi đũa đã biết gắp làm thế nào, cầm chén làm thế nào, món ấy phải ăn với gì .
Ở Huế và cả dải đất miền Trung có rất nhiều kiểu nấu bánh canh nhưng chế biến bánh canh theo như người làng Nam Phổ chỉ có một. Có điều lạ, trong khi nhiều món ẩm thực dân gian khác đã lên quán, lên phố thì bánh canh Nam Phổ phần nhiều cứ giữ nguyên hình ảnh của một gánh hàng rong. Trên gánh bánh canh có một mẹt gia vị gần chục loại như bột ngọt, muối, mắm ớt, tương ớt, hạt tiêu, ớt thái lát, hành lá thái nhỏ … đựng trong những bát nhỏ. Người bán hàng mỗi khi mở nắp vung nồi bánh canh, dùng môi múc bánh canh cho khách ăn, một mùi thơm thanh nhẹ quyện lên theo gió. Đó là sự hòa quyện của mùi bột, mùi chả tôm, cua …
Một tô bánh canh Nam Phổ – Huế
Nam Phổ – ngôi làng nhỏ thuộc xã Phú Thượng, huyện Phú Vang cách TP Huế chừng 6 cây số về hướng Thuận An. Nét đặc trưng trước nhất ở nồi bánh canh Nam Phổ là có màu hồng hồng và hơi sền sệt. Bánh canh Nam Phổ không quá đặc cũng không quá lỏng, sợi bánh không dai cũng không nát. Trên mặt chén, lúc múc bánh canh, chỉ cần một cái vung tay nhẹ của O ( cô ) hàng bánh canh là đã có một mảng đỏ gạch cua xinh xinh, mê hoặc và có đủ tôm cua trong chén, nghĩa là có đủ cả, không cần phải múc lần thứ hai … Ăn chén bánh canh, không cần nuốt, chỉ cần húp, miếng bánh canh vẫn cứ trôi trụt xuống như thường .
Chiều chiều, từng đoàn mấy O gánh bánh canh mặc áo dài từ phía Vỹ Dạ tất tả gánh lên Huế bán. Người sành ăn phải biết đón đúng lúc mới có ăn, chậm hết. Ở Huế, các nhà mê bánh canh Nam Phổ phải cho người ra đứng sẵn ngoài đường để hướng dẫn O bánh canh vào nhà. Đó cũng là kỹ thuật của cố nhà thơ Ưng Bình Thúc Giạ Thị hồi xưa (1877 – 1961) đã áp dụng để chắc chắn có bánh canh Nam Phổ ăn mỗi buổi chiều. Vị thi sĩ này mê bánh canh Nam Phổ đến nỗi đặt luôn câu hò bánh canh Nam Phổ và dạy cho cô gái út là nữ thi sĩ Tôn Nữ Hỷ Khương, ngân nga mỗi khi có khách đến nhà cùng lão thưởng thức món ăn Huế mộc mạc: Mời chị mời anh chén bánh canh Nam Phổ – Xơi vô khỏi cổ có chất bổ có mùi hương – Lại thêm mát mẻ can trường – Sâm Cao Ly cũng sút, rượu Quỳnh tương cũng không bì.
Món đặc sản – bún bò giò heo được nhiều người yêu thích
Cùng với hàng ngàn món ăn trong bữa cơm mái ấm gia đình, Huế còn có những món ăn đặc sản nổi tiếng như bún bò giò heo, nổi tiếng nhất là bún Gia Hội, chợ Tuần. Lại còn hàng chục loại bánh mặn, ngọt mà ai đã một lần nếm thử, hẳn không quên được món quà rực rỡ chốn cựu kinh. Đó là những loại bánh nổi tiếng gắn liền với những địa điểm : bánh khoái Đông Ba, bánh bèo Ngự Bình, bánh ướt thịt nướng Kim Long … Qua những món ăn ấy, người chiêm ngưỡng và thưởng thức mới đồng cảm được cách chế biến cầu kỳ và cũng yên cầu những thể thức truyền kiếp trong cách làm và cách tận thưởng .
Nhà điều tra và nghiên cứu văn hóa truyền thống Hồ Tấn Phan san sẻ, thật thiếu sót nếu nói nhiều về món ăn Huế mà không nhớ đến món ăn chay. Thời những vua chúa triều Nguyễn, Phật giáo trở thành quốc giáo. Cả một lớp quý tộc ăn chay nên những món ăn chay ở Huế rất phong phú và đa dạng ( có khoảng chừng 125 món ). Các món ăn chay được làm cầu kỳ và ngon không kém món ăn mặn. Đối với những mái ấm gia đình phật tử ở Huế, mỗi lần mời bè bạn ăn một bữa cơm chay thì đó là một cách bày tỏ sự quý mến và trân trọng người bạn của mình lắm .
Source: https://ladyfirst.vn
Category: ẨM THỰC