Cây Thông Đỏ và Taxol (1)

Không khí giáng sinh tràn ngập khắp nơi, và trong bài đầu tiên này, chúng tôi cũng muốn viết về một chủ đề liên quan tới lễ giáng sinh… cụ thể là về cây Thông.  Cụ thể hơn nữa là cây Thông đỏ.

Gần đây ở Nước Ta Open loại “ thuốc ” gọi là Tinh Dầu Lá Thông Đỏ ( tiếng anh là pine power gold ), đúng mực hơn phải gọi là thực phẩm tính năng. Loại “ thực phẩm ” này được quảng cáo hoàn toàn có thể trị được bách bệnh : từ ung thư, tiểu đường đến những bệnh ngoài da. Chúng tôi có khám phá đôi chút về loại sản phẩm này trải qua những thông tin góp nhặt từ Internet. Thứ nhất trên vỏ bao của “ thần dược ” có in hình một nhánh thông, nhìn kĩ thì không phải là Thông đỏ họ Thanh tùng mà trông như thể thông … thông thường. Ngoài ra có mấy chữ Hàn, tròn tròn vuông vuông, và có chú thích là mẫu sản phẩm của công ty Hankook gì gì đó bên Hàn, google thì thấy ra một công ty chuyên về những mẫu sản phẩm chữa bệnh ngoài da ( mĩ phẩm ? ). Chúng tôi không dám chứng minh và khẳng định là loại “ thực phẩm ” này không có tính năng chữa bệnh ; vì thực ra có nhiều ông lang chữa bệnh “ ngơ ngơ ” kiểu đốc tờ Xuân ( Số Đỏ ) cũng có những kì tích trị bệnh “ đáng nể ”. Nhưng kiểu quảng cáo treo đầu dê bán thịt chó gây nhầm lẫn cho người dùng nhan nhản trên mạng thế này thì đúng là không ổn tí nào … mà giá toàn những số lượng “ trên trời ” .Ung thư là nỗi ám ảnh của loài người trong xã hội tân tiến. Chắc bạn cũng từng không ít lần nghe những câu truyện thần kỳ như bệnh nhân khoẻ trở lại ngay cả khi bệnh viện trả về … Nhưng đó là những câu truyện khan hiếm, tỉ lệ tử trận khi mắc ung thư thường rất là cao. Hoa Kỳ đã nhận ra hiểm hoạ này từ những năm 50 thế kỷ trước. Và ngay từ những năm 60, Viện Ung Thư Hoa Kỳ đã thực thi một dự án Bất Động Sản trên quy mô lớn nhằm mục đích tìm kiếm những hợp chất có tính năng chữa trị ung thư trong vạn vật thiên nhiên. Một trong những người tham gia dự án Bất Động Sản đó là nhà thực vật học tốt nghiệp Havard, Arthus S. Barclay. Trong hành trình dài đi tìm mẫu thực vật mới, Barclay quyết định hành động tích lũy mẫu từ cây Thông đỏ Pacific từ khu rừng phía tây-bắc Hoa Kỳ đem về TT nghiên cứu và điều tra. Sự lựa chọn của Barclay là rất đúng đắn vì cây Thông đỏ có một lịch sử vẻ vang khá truyền kiếp trong dân gian, và là nguyên vật liệu điều chế thuốc độc khá thông dụng từ thời xưa. Trong câu truyện về đại chiến với những bộ tộc Gaule ( Gallic wars, 59-51 TCN ), Julius Caesar đã kể rằng Catuvolcus, vị chỉ huy của xứ Eburones, sau khi bại trận dưới tay ông đã tự tử bằng trà làm từ vỏ cây thông đỏ .

Công việc phân tích mẫu được nhà dược học Monroe Wall và nhà hoá học Mansukh Wani thực hiện, và sau đó vài năm họ phát hiện ra hợp chất có hoạt tính mạnh với tế bào ung thư máu và các tế bào ung thư khác.  Do chưa xác định được cấu trúc phân tử của hoạt chất mới này, Wall và Wani tạm gọi chất đó là Taxol, ghép từ tên cây Taxus và chức rượu alcohol mà họ biết chắc là có trong hoạt chất.  Cấu trúc phân tử được xác định sau đó vào năm 1971 từ kết quả phân tích tinh thể bằng tia X.  Trong hơn 110.000 chất được thử từ 35.000 cây trong giai đoạn 1960 -1981, Taxol cho thấy triển vọng lớn nhất trong điều trị bệnh ung thư.  Tuy nhiên, khó khăn trong việc tách chiết, cũng như độ tan thấp dẫn đến những khó khăn trong thí nghiệm lâm sàng, cộng với suy nghĩ cho rằng chất mới này chẳng qua cũng có tác dụng như những alkaloids phổ biến khác đã khiến Taxol nằm trên giá thí nghiệm gần 1 thập kỷ.  Phải tới khi Susan B. Horwitz phát hiện ra tương tác đặc biệt giữa Taxol với tế bào và một loạt nghiên cứu khác về tác dụng của Taxol lên quá trình phân bào, sự chết của tế bào… thì các nhà khoa học lại đổ xô nghiên cứu về Taxol.  Trong những năm 80, 90 các phương tiện thông tin đại chúng thổi lên những câu chuyện về thần dược Taxol có thể trị được mọi loại ung thư.

Tuy nhiên khi giấc mơ “ thuốc tiên ” chưa được Cơ quan Quản lý Dược phẩm và Thực phẩm Hoa Kỳ ( FDA ) cấp phép thì Taxol gặp 1 số ít khó khăn vất vả lớn. Nguyên liệu Taxol như đã nói ở trên là từ vỏ cây Thông đỏ Pacific, tức là muốn khai thác thì phải đốn ngã cây. Người ta ước tính muốn chiết xuất lượng Taxol đủ trị cho 1 bệnh nhân thì cần phải hi sinh 3 cây trưởng thành. Việc này không những làm chậm tiến trình điều tra và nghiên cứu lâm sàng mà còn có năng lực gây ra một thảm hoạ thiên nhiên và môi trường vì cây Thông đỏ vốn rất chậm tăng trưởng. Tất nhiên những nhà hoá tổng hợp không đứng ngoài cuộc, đây như thể một thời cơ để chứng tỏ sự ảnh hưởng tác động của họ đến xã hội và một cuộc đua với đích là Taxol mở màn … vào mùa Giáng sinh năm 1993 Taxol đã lần tiên phong được tổng hợp thành công xuất sắc từ những nguyên vật liệu đơn thuần. Chi tiết về cuộc chạy đua mê hoặc này sẽ được viết trong Post sau, trước hết xin nói về Thông đỏ ở Nước Ta .
Nước Ta cũng có Thông đỏ … vì vậy mới có post này. Thông đỏ chỉ mới được những nhà thực vật học Nước Ta quan tâm đến trong mấy năm gần đây, ở Nước Ta mới phát hiện ra 2 loài là Thông đỏ Hymalaya ( Taxus wallichiana Zucc ) và Thông đỏ Trung Quốc ( Taxus chinensis ( Pilg. ) Rehd ). Theo 1 số ít tài liệu, hàm lượng Taxol trong Thông đỏ Hymalaya là nhiều nhất trong những chi Thông đỏ. Loài này phân bổ hầu hết ở vùng núi Hymalaya những nước Trung Quốc, Ấn Độ, Nepan, Băng la dét, Pakistan. Thông đỏ Hymalaya mới chỉ được phát hiện phân bổ ở tỉnh Lâm Đồng. Do nạn phá rừng bừa bãi, thời hạn tăng trưởng lâu, cộng với việc không có thế hệ trung gian nên số lượng cây Thông đỏ trong tự nhiên rất ít. Sách đỏ Nước Ta 2007 xếp Thông đỏ Hymalya ở Lever sẽ nguy cấp ; sách đỏ quốc tế xếp vào Lever nguy cấp. Rất may là nước ta cũng đã trong bước đầu triển khai thành công xuất sắc công tác làm việc bảo tồn. Gần đây nghe nói Viện sinh học Đà Lạt đã điều tra và nghiên cứu và nhân giống thành công xuất sắc Thông đỏ, những anh chị thao tác rất bí mật lặng lẽ rất đáng khâm phục ; chứ mà làm um trên báo thì trong vòng 1-2 tháng chắc là ta lại công bố … tuyệt chủng. Tuy nhiên, việc trồng Thông đỏ Hymalaya cũng chỉ bảo vệ bảo tồn giống cây và phân phối nguyên vật liệu cho sản xuất ; việc bảo tồn cây trong tự nhiên cần phải có sự tham gia tích cực của nhiều bên, cả những nhà khoa học cũng như những nhà quản trị. Trong dân gian, ở nhiều vương quốc trong đó có Nước Ta ( ? ) Thông đỏ được sử dụng chữa những bệnh thường thì như dùng lá để chữa bệnh hen suyễn, viêm phế quản, tiêu hóa không thông thường, động kinh. Chúng tôi đặt dấu hỏi vì thực sự chưa có nguồn thông tin chắc như đinh .
Quay lại với hoạt chất trong cây thông đỏ. Taxol là tên thương hiệu của công ty dược Bristol-Myers Squibb ( BMS ), là một trong những thuốc trị ung thư thành công xuất sắc nhất trên thị trường ; BMS bán được khoảng chừng 2.0 tỉ USD năm 2001. Điều mê hoặc là tên Taxol đã Wall và Wani dùng từ năm 1971, tuy nhiên do BMS mua tên Taxol làm thương hiệu, những nhà khoa học đành phải đổi tên hợp chất thành paclitaxel. Do độ tan thấp, Taxol của BMS từ từ đã bị thuốc cùng nhóm là Taxotere của Sanofi-Aventis qua mặt, năm 2005 BMS thu được 747 triệu USD từ Taxol, trong khi Taxotere giúp Sanofi-Aventis thu về hơn 1.500 triệu USD. Hoạt chất trong Taxotere là docetaxel, có cấu trúc gần giống với paclitaxel, khác ở chỗ nhóm benzoyl được thay bằng nhóm tert-butoxycarbonyl và nhóm acetyl được thay bằng nhóm hydroxyl, hoàn toàn có thể những biến hóa này làm tăng độ tan dẫn tới tăng hoạt tính so với paclitaxel .

Source: https://ladyfirst.vn
Category: TINH DẦU