Khu du lịch sinh thái Tràng An – Wikipedia tiếng Việt

Đối với những định nghĩa khác, xem Tràng An Du thuyền qua những hang động Rừng đặc dụng trên núi đá vôi ngập nước

Bến thuyền ở trung tâm du khách Tràng An

Phong cảnh Tràng An, đoạn bên quốc lộ Tràng An Thành xây khói biếc, Non phơi bóng vàngTràng An ,

Khu du lịch sinh thái Tràng An là một khu du lịch sinh thái nằm trong Quần thể di sản thế giới Tràng An thuộc tỉnh Ninh Bình. Nơi đây đã được Chính phủ Việt Nam xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt quan trọng và UNESCO công nhận là di sản thế giới kép từ năm 2014. Tràng An với hệ thống dãy núi đá vôi có tuổi địa chất khoảng 250 triệu năm, qua thời gian dài phong hóa bởi sự biến đổi của Trái Đất, khí hậu, biển tiến, biển thoái đã mang trong mình hàng trăm thung lũng, hang động, hồ đầm. Danh thắng này là nơi bảo tồn và chứa đựng nhiều hệ sinh thái rừng ngập nước, rừng trên núi đá vôi, các di chỉ khảo cổ học và di tích lịch sử văn hóa.[1] Hệ thống núi đá, sông suối, rừng và hang động ở Tràng An rất hiểm trở nên được Vua Đinh Tiên Hoàng chọn làm thành Nam bảo vệ kinh đô Hoa Lư ở thế kỷ X và sau đó Nhà Trần sử dụng làm hành cung Vũ Lâm trong kháng chiến Nguyên Mông. Hiện nay nơi đây còn nhiều di tích lịch sử thời Đinh và thời Trần.

Liên khu danh thắng Tràng An – Tam Cốc – Bích Động – cố đô Hoa Lư – rừng đặc dụng Hoa Lư hiện được quy hoạch chung vào Quần thể danh thắng Tràng An, trở thành di sản quốc tế kép tiên phong ở Nước Ta với những giá trị điển hình nổi bật về cảnh sắc vạn vật thiên nhiên, lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống và xây đắp địa chất và cũng là địa điểm được góp vốn đầu tư để trở thành một khu du lịch tầm cỡ quốc tế. [ 2 ] [ 3 ] [ 4 ]
Trung tâm bến thuyền Tràng An nằm cách cố đô Hoa Lư 3 km về hướng Nam, cách thành phố Tỉnh Ninh Bình 7 km theo hướng tây dọc quốc lộ Tràng An, cách thành phố Tam Điệp 16 km theo hướng bắc qua Tam Cốc, cách TP. Hà Nội 96 km theo hướng nam. Vùng lõi di sản Tràng An – Tam Cốc có diện tích quy hoạnh hơn 6.172 ha, là vùng bảo vệ đặc biệt quan trọng của danh thắng. Vùng bảo vệ đặc biệt quan trọng này nằm trọn trong khu rừng đặc dụng Hoa Lư, thuộc quy hoạch bảo tồn cố đô Hoa Lư và cũng thuộc quy hoạch quần thể di sản quốc tế Tràng An với diện tích quy hoạnh 12.252 ha. [ 5 ]Trong quần thể danh thắng Tràng An, TT cố đô Hoa Lư ở vị trí phía bắc, khu du lịch Tam Cốc – Bích Động ở vị trí phía nam còn khu du lịch sinh thái xanh Tràng An thì ở vị trí TT. 3 khu vực này được link với nhau bằng khu rừng đặc dụng Hoa Lư trên núi đá vôi và mạng lưới hệ thống sông, hồ, đầm. Ngoài ra, khu du lịch này còn rất gần những khu vực hút khách du lịch khác như Hang Múa, đầm Vân Long …

Cảnh quan vạn vật thiên nhiên[sửa|sửa mã nguồn]

Tràng An là một vùng non nước, mây trời hoà quyện. Đáy nước trong xanh soi bóng những vách núi đá trùng điệp. Nơi đây có tới 31 hồ, đầm nước được nối thông bởi 48 hang động đã được phát hiện trong đó có những hang xuyên thủy dài 2 km như hang Địa Linh, hang Sinh Dược, hang Mây … Mỗi hang một vẻ đặc trưng như tên gọi, những hang có nhiều nhũ đá biến hóa, nước chảy ra từ trần hang làm không khí trong hang mát lạnh. Hang Tối có lòng hang rộng hẹp biến hóa giật mình. Hang Sáng lộng lẫy với những nhũ đá óng ánh kỳ lạ. Hang Nấu Rượu và hang Cơm với truyền thuyết thần thoại ông khổng lồ nấu rượu ở đây, mang rượu và cơm ra núi ngồi ăn. Trong hang có mạch nước ngầm sâu hơn 10 m. Tương truyền, những bậc tiền bối đã vào đây lấy nước để nấu rượu tiến vua, khi nạo vét lòng hang những nhà khảo cổ đã phát hiện rất nhiều bình gốm, hũ, vại và những dụng cụ để nấu rượu [ 6 ]. Vòng qua hang núi Cơm, sang hang Vồng, ở đây có cây si cổ thụ rễ chùm cả miệng hang. Từ đây sang hang Láng, hang Ao Trai, giữa hang Ao Trai, lòng hang phình ra khoảng chừng 30 m. Hang động Tràng An có những nét đặc trưng điển hình nổi bật của một khu di sản với bốn loại hang động chính : Hang ngầm cổ, hang nền Kát cổ, hang mái đá và hang miệng ếch [ 7 ] .Trong quần thể danh thắng Tràng An có nhiều hang động được công nhận là di tích lịch sử khảo cổ học, chúng đang được những nhà khoa học Anh thực thi nghiên cứu và điều tra như :

• Di tích hang Trống là hang động có nhiều di vật, dấu tích của người tiền sử từ 3.000-30.000 năm trước, xuất lộ dấu tích nền văn hóa Tràng An.
• Di tích hang Bói thuộc nằm giáp gianh giữa hai xã Trường Yên và Gia Sinh nơi đây có dấu ấn của cư dân cổ sống cách đây từ 5.000 năm đến 30.000 năm, xuất lộ dấu tích nền văn hóa Tràng An.
• Di tích Mái đá Thung Bình (Gia Sinh – Gia Viễn) xuất lộ dấu tích cư dân văn hóa Hòa Bình.
• Cụm di tích hang Mo; hang Cò; hang Trâu; hang Hũ Ngoài; hang Hũ Trong; mái đá Thung Bình có dấu ấn văn hóa Hòa Bình và văn hóa Đa Bút.
• Di tích mái đá Hang Chợ (Ninh Hải – Hoa Lư) có tầng văn hóa Hòa Bình cách đây trên 10.000 năm.

Không giống như ở Tam Cốc là hình thức du thuyền trên sông và Vân Long là du ngoạn đầm sinh thái xanh to lớn, Tràng An hoàn toàn có thể tạo thành nhiều hành trình dài xuyên thủy khép kín mà không phải quay ngược lại. Quần thể hang động này được ví như một trận đồ bát quái. Các dãy núi, hồ nước và hang động tạo thành một thế trận liên hoàn. Mỗi hồ là một bức tranh thủy mặc khác nhau về thế núi, dáng núi và hồ nước. Mây trời, non xanh, nước biếc hòa quyện với nhau, thoắt ẩn, thoắt hiện. Ðiều diệu kỳ ở Tràng An là những hồ được tiếp nối với nhau bởi những gạch nối là những động xuyên thủy có độ dài, ngắn khác nhau. Những hang, động này chuyển tải nước đối lưu chảy thông từ khe núi này đến khe núi kia. Núi giăng thành luỹ bảo phủ quanh hồ nước và ở giữa nổi lên khu đất với rừng cây mọc thành hòn đảo. Xa xa trên triền núi, dưới tán cây rừng lúp xúp là những đàn dê núi leo trèo trên những tảng đá chênh vênh. [ 8 ]

Đa dạng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Khu vực Tràng An có 2 dạng hệ sinh thái chính là hệ sinh thái trên núi đá vôi và hệ sinh thái thuỷ vực. Sự phong phú sinh vật của những quần xã là một yếu tố hầu hết cấu thành 2 hệ sinh thái này. Môi trường vạn vật thiên nhiên phong phú và hài hoà giữa sinh vật, núi rừng, hang động, thuỷ vực toát lên cảnh sắc non xanh nước biếc hoà quyện với nhau thành một vùng kỳ vĩ hiếm có trên quốc tế .Tràng An thuộc khu rừng văn hóa truyền thống lịch sử vẻ vang thiên nhiên và môi trường Hoa Lư ( rừng đặc dụng Hoa Lư ) được xây dựng ngày 19/05/1995. Thảm thực vật tự nhiên ở Hoa Lư là rừng trên núi đá vôi và rừng thường xanh trên đất thấp ở những thung lũng xen kẽ giữa những vùng đá vôi. Theo tác dụng tìm hiểu của Viện Điều tra Quy hoạch Rừng ( FIPI ) và Chi cục Kiểm lâm Tỉnh Ninh Bình, Hệ sinh thái trên cạn Tràng An với hơn 600 loài thực vật, 200 loài động vật hoang dã mà trong đó có nhiều loài nằm trong sách đỏ Nước Ta. Hệ sinh thái dưới nước gồm có khoảng chừng 30 loài động vật hoang dã nổi, 40 loài động vật hoang dã đáy, trong đó có nhiều loài quý và hiếm, đặc biệt quan trọng là Rùa cổ sọc cần được bảo vệ. [ 9 ] Tràng An có chừng hơn 310 loại thực vật bậc cao quý hiếm như Tuế đá vôi, sưa, lát, nghiến, phong lan, hoài sơn, kim ngân, bách bộ, rau sắng, v.v. Tràng An có nhiều loài chim thú quý và hiếm như sơn dương, báo gấm, chim phượng hoàng. [ 10 ]

Địa chất, thủy văn[sửa|sửa mã nguồn]

Cảnh trong những hang khô Hành trình đến hang Địa LinhKhu vực Tràng An được phủ bọc bởi những dãy núi đá vôi hình cánh cung giữa vùng chiêm trũng ngập nước đã trải qua thời hạn dài đổi khác địa chất tạo thành. Các nhà địa chất chứng minh và khẳng định khu Tràng An xưa là một vùng biển cổ, qua quy trình hoạt động địa chất mà thiết kế nên. Những khe nứt sinh ra do sự hoạt động đó từ từ hình thành những dòng chảy trong hang động đá vôi. [ 11 ] Khu sinh thái xanh hang động Tràng An như một ” kho lưu trữ bảo tàng địa chất ngoài trời “. [ 12 ] .Tràng An có mạng lưới hệ thống núi đá vôi và hang động tự nhiên rất là phong phú, có tuổi từ 32 triệu năm đến 6.000 năm. Dưới chân những núi đá vôi, nhiều nơi còn có những miệng ếch, là dấu tích của biển. [ 13 ] Chính thế cho nên vùng núi đá vôi Hoa Lư – Tỉnh Ninh Bình được gọi là ” Hạ Long trên cạn “. Dưới con mắt những nhà khoa học tự nhiên, khu vực này mang giá trị của một ” Hạ Long cạn “, cả về nghĩa đen lẫn nghĩa bóng. Nghiên cứu cho thấy, vỏ Trái Đất khu vực Tràng An – Tam Cốc có lịch sử vẻ vang tăng trưởng địa chất từ 245 triệu năm đến nay gồm 6 hệ tầng tuổi Trias và hệ tầng Đệ Tứ. Khối karst cổ Tràng An – Tam Cốc mang đặc thù nhiệt đới gió mùa nổi bật : những dãy núi đá hoặc khối đá vôi sót cao 150 – 200 m có đỉnh dạng tháp, vòm, chuông và sườn vách dốc đứng. Phần rìa khối là những thung lũng phẳng phiu dễ úng ngập vào mùa mưa. Đặc điểm này tạo cảnh sắc nhiều dãy núi đá vôi thấp trùng điệp bao quanh những thung lũng là những hồ nước tiếp nối đuôi nhau nhau, vừa hùng vĩ vừa nên thơ. Trong mạng lưới hệ thống hang động karst rực rỡ nhất là loại ” hang sông ” nằm ngang xuyên qua lòng những dãy núi lớn, ngập nước liên tục. Viện sinh thái xanh và tài nguyên sinh vật thống kê, riêng khu Tràng An có 50 hang nước và 50 hang khô tập trung chuyên sâu thành cụm với cấu trúc theo những tầng lớp và liên hoàn do dấu vết thời kỳ biển tiến, biển thoái nên nước xâm thực, liên thông những hang động với nhau. [ 14 ] Ở đây là những thung được thông suốt với nhau bởi những hang động xuyên thủy. Những hang, động này chuyển tải nước đối lưu chảy thông từ khe núi này đến khe núi khác. [ 15 ]Theo nhiều nhà nghiên cứu về tự nhiên, đặc trưng tiêu biểu vượt trội nhất của địa chất địa mạo ở Tràng An là số lượng hang động rất đa dạng chủng loại, phong phú về hình thái, chủng loại, tạo thành từng cụm, thạch nhũ phong phú, cấu trúc những tầng lớp liên hoàn ; có hang động xuyên thuỷ, hang động thông và hang ngầm. Là karst nhiệt đới gió mùa nổi bật trải qua những quy trình tiến độ tiến hoá lâu dài hơn còn được biểu lộ khá rõ trên địa hình và trầm tích, có ý nghĩa so với việc điều tra và nghiên cứu khí hậu và sự tiến hoá địa hình, ghi dấu ấn của những thời kỳ nước biển dâng trong kỷ đệ tứ tương quan đến những đợt gian băng và khí hậu nóng lên ; điều tra và nghiên cứu sự thích nghi của con người trong thời kỳ biển tiến, biển lùi và sự biến hóa của thiên nhiên và môi trường khí hậu về thời kỳ này .

Lịch sử, văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Lễ hội Tràng An năm 2011Năm 2012, những nhà địa chất đã phát hiện được 64 hang và mái đá trong vùng lõi Tràng An. Qua tìm hiểu, thám sát cho thấy, những di tích lịch sử khảo cổ hang động tiền sử là nét điển hình nổi bật nhất trong vùng lõi của khu di sản này. Cộng đồng dân cư tiền sử Tràng An định cư trong những hang động hoặc mái đá, phân bổ tập trung chuyên sâu trong thung lũng đầm lầy núi đá vôi, chịu sự ảnh hưởng tác động to lớn của đổi khác cảnh sắc thiên nhiên và môi trường do những đợt biển tiến, biển thoái. Cư dân tiền sử nơi đây là những người tiếp cận và khai thác biển tiên phong ở Nước Ta, phát minh sáng tạo ra tổng hợp công cụ lao động bằng đá vôi, duy trì lâu bền hơn kỹ nghệ ghè đẽo, sớm phát sinh kỹ thuật cưa, mài ; sản xuất và sử dụng thông dụng đồ gốm. Các chứng tích văn hoá khảo cổ tiền sử ở Tràng An đa dạng và phong phú và phong phú, là nguồn sử liệu vật thật vật chứng cho sự biến hóa đặc biệt quan trọng về kinh tế tài chính, văn hoá, xã hội của hội đồng dân cư nơi đây dưới sự ảnh hưởng tác động biến hóa thiên nhiên và môi trường núi đá vôi, dịch chuyển của khí hậu cổ, của mực nước biển vùng nhiệt đới gió mùa gió mùa. Đây là những chứng tích nổi bật nhất cho cho mô hình cư trú liên tục trong hang động trước, trong và sau biển tiến. Đặc trưng của người Việt cổ ở Tràng An là truyền thống lịch sử khai thác và sử dụng nhuyễn thể biển và trên cạn, truyền thống cuội nguồn săn bắt đa tạp, theo phổ rộng, săn bắt nhiều loài, mỗi loài vật một chút ít và không dẫn đến huỷ diệt bày đàn động vật hoang dã đó. Truyền thống chế tác và sử dụng công cụ đá vôi, sự phát sinh kỹ thuật mài, cưa và kỹ thuật làm đồ gốm và trồng trọt trong thung lũng đầy lầy là nét riêng độc lạ, làm ra giá trị điển hình nổi bật toàn thế giới của quần thể những di tích lịch sử khảo cổ ở nơi đây. Có thể nghĩ rằng, mạng lưới hệ thống những di tích lịch sử khảo cổ tiền sử Tràng An còn tiềm ẩn sự độc bản hoặc chí ít là chứng cứ đặc biệt quan trọng về truyền thống cuội nguồn văn hoá hoặc nền văn minh hiện còn sống sót hoặc đã mất của trái đất. [ 16 ]Tràng An gắn liền với những giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống của vùng đất cố đô Hoa Lư. [ 17 ] Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh thống nhất giang sơn, lập ra nhà nước Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Kinh đô Hoa Lư gồm 3 vòng thành liền nhau : thành Đông, thành Tây và thành Nam. Thành Đông nằm ở phía đông, giáp với vùng đồng bằng, là nơi sắp xếp hoàng cung nên được gọi là thành ngoại ; thành Tây nằm ở bên trong giáp với vùng núi non, là nơi ở của quan lại và khu vực phục vụ hầu cần nên được gọi là thành nội. Thành Nam rộng hơn, là vùng núi cao hiểm trở để phòng thủ, che chở kinh thành hiện được gọi là Tràng An. Với đặc trưng địa hình như vậy, kinh đô Hoa Lư được ví như kinh đô đá với đặc thù : núi là thành, sông là đường, hang động là hoàng cung. [ 18 ]Tương truyền, Vua Đinh Tiên Hoàng muốn khẳng định chắc chắn kinh đô Hoa Lư cũng bề thế như kinh đô Tràng An của phương Bắc nên sai Nguyễn Bặc bộc lộ câu đối ” Cồ Việt quốc đương Tống Khai Bảo – Hoa Lư đô thị Hán Tràng An ” [ 19 ]. Năm 1010, Vua Lý Thái Tổ đổi Hoa Lư thành phủ Tràng An, Đại La thành Thăng Long. Danh xưng Tràng An chính thức gắn với cố đô Hoa Lư – Tỉnh Ninh Bình. [ 20 ] Hiện nay, Tràng An thuộc vùng bảo vệ đặc biệt quan trọng của cố đô Hoa Lư theo quyết định hành động số 82 / 2003 / QĐ-TTg của thủ tướng chính phủ nước nhà Nước Ta. Khu vực này đã được UNESCO công nhận là vùng lõi của di sản vạn vật thiên nhiên văn hóa truyền thống quốc tế Tràng An. [ 21 ]Việc phát lộ ra mạng lưới hệ thống hang động Tràng An trong lòng đất đã dần hé mở ra quyết định hành động lập đô của vua Đinh Tiên Hoàng tại Hoa Lư vào thời kỳ đầu của một Nhà nước phong kiến tập quyền. Đó cũng là một địa thế căn cứ quan trọng để nhà vua chứng minh và khẳng định độc lập chủ quyền lãnh thổ của dân tộc bản địa dựa trên cơ sở sức mạnh của dân tộc bản địa. Điều này biểu lộ bởi sự tận dụng triệt để những lợi thế của vạn vật thiên nhiên, biến những dãy núi đá vôi làm thành quách để giảm sức người và của. Địa hình Tràng An là cái gạch nối giữa Hoa Lư và Thăng Long, làm cho nhân dân Nước Ta có sự hồi tưởng lại những diễn biến lịch sử vẻ vang đã diễn ra ở kinh thành Hoa Lư và sự tiếp nối đuôi nhau ở kinh thành Thăng Long cho đến TP. Hà Nội sau đó .Khi nạo vét ở những hang động, những nhà khoa học phát hiện được nhiều di tích lịch sử từ thế kỷ thứ X. Có khu vực với rất nhiều phế tích quan trọng khẳng định chắc chắn đó cũng là nơi hoạt động và sinh hoạt của những phân quyền thời xưa ở thế kỷ thứ XIV, Nhà Trần như nồi gốm, những bát đĩa cổ. Các phế tích này rất giống với những phế tích tìm thấy ở Hoàng thành Thăng Long. Tràng An đồng thời cũng là kinh đô kháng chiến chống Nguyên Mông của triều đại Nhà Trần. [ 22 ]

Các di tích lịch sử văn hóa truyền thống[sửa|sửa mã nguồn]

Thành Nam Tràng An là mạng lưới hệ thống phòng thủ phía Nam của kinh thành Hoa Lư nên nơi đây còn nhiều đền phủ, dấu tích của những quan lại triều Đinh và Nhà Trần sau này. Tại đây còn khá nhiều di tích lịch sử lịch sử vẻ vang nằm sâu trong rừng mà hành khách sẽ gặp trên chặng đường hành hương tiêu biểu vượt trội như :
Đền Trình là nơi thờ 4 công thần Nhà Đinh là 2 vị Tả Thanh Trù và 2 vị Hữu Thanh Trù. Đương triều họ là Giám sát Đại tướng quân quản lý kho vàng, két bạc của vua. Tương truyền, khi vua Đinh Tiên Hoàng băng hà, triều đình rối ren, họ đã mang giấu Đinh Toàn tại đây để tránh sự truy bắt của Lê Hoàn. Khi Thái hậu Dương Vân Nga trao mũ áo long bào nhường ngôi vua cho Thập đạo tướng quân Lê Hoàn, những ông đã không khuất phục và tuẫn tiết tại khu vực này, nhân dân đã thiết kế xây dựng ngôi Phủ bên sườn núi để thờ những ông .

Đền Tứ Trụ[sửa|sửa mã nguồn]

Đền Tứ Trụ nằm cạnh đền Trình, là di tích lịch sử thờ 4 vị đại thần Nhà Đinh gồm Tể tướng Nguyễn Bặc, Ngoại giáp Đinh Điền, Thái sư Lưu Cơ và Thượng thư Trịnh Tú .Sách Đại Nam Quốc sử Diễn ca cũng như thơ ca dân gian thường nói đến Tứ trụ ” Bặc, Điền, Cơ, Tú ” tức là bốn người trụ cột của triều Nhà Đinh. Tứ trụ là 4 vị quan thân cận, cùng quê nhà và cùng tuổi với Đinh Tiên Hoàng Đế, từng giúp vua Đinh dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất quốc gia. Các vị đại thần Nguyễn Bặc, Đinh Điền, Trịnh Tú, Lưu Cơ hiện được thờ ở rất nhiều nơi, đặc biệt quan trọng là vùng Hà Nam – Tỉnh Nam Định – Tỉnh Ninh Bình .
Phong cảnh bến thuyền đền Trần Phong cảnh Phủ Khống Phong cảnh Chùa Báo HiếuĐền Trần Ninh Bình do vua Đinh Tiên Hoàng kiến thiết xây dựng cùng thời với đền Hùng, sau này vua Trần Thái Tông về đây lập hành cung Vũ Lâm liên tục tái tạo bề thế hơn [ 23 ] nên được gọi là đền Trần. Đền Trần là nơi thờ thần Quý Minh, vị thần trấn cửa ải phía nam Hoa Lư tứ trấn. [ 24 ] Đền còn có tên là đền Nội Lâm ( ngôi đền trong rừng ). Đền Trần Nội Lâm cùng với Vũ Lâm, Văn Lâm hợp thành Tam Lâm dưới triều đại Nhà Trần. Lễ hội đền Trần Ninh Bình diễn ra vào ngày 18 tháng 3 âm lịch hàng năm, cùng với liên hoan cố đô Hoa Lư, tiệc tùng chùa Bái Đính là những tiệc tùng lớn ở Tỉnh Ninh Bình .
Phủ Khống nằm trên một dải đất hẹp, sống lưng tựa vào hang Khống, bên phải là dãy núi đá dựng đứng, trước mặt là thung lũng nước bát ngát. Phủ Khống là nơi thờ 7 vị quan trung thần triều Đinh, gắn với những thần thoại cổ xưa khi vua Đinh Tiên Hoàng băng hà, 7 vị quan trong triều đình mang nhiều quan tài chôn theo những hướng rồi cùng tự sát để giữ kín những bí hiểm về ngôi mộ thật. Một vị tướng trấn giữ thành nam vô cùng cảm kích trước nghĩa khí của 7 vị trung thần liền lập bát nhang thờ cúng ở đây. Sau khi vị tướng này mất, nhân dân trong vùng đã lập đền thờ và trồng cây thị ngay trước cửa Phủ để tưởng niệm những bậc trung thần. [ 25 ] Cây thị nghìn năm tuổi mà quả có hai loại : 1 tròn và 1 dẹt .

Hành cung Vũ Lâm[sửa|sửa mã nguồn]

Khu du lịch Hành cung Vũ Lâm nằm sâu trong khu vực rừng núi của Quần thể di sản quốc tế Tràng An, để đến khu du lịch Hành cung Vũ Lâm, hành khách sẽ được ngồi trên những con thuyền truyền thống lịch sử do người dân địa phương chèo lái, thưởng thức sự kết nối thân mật với vạn vật thiên nhiên, cảm nhận vẻ đẹp thuần khiết, lộng lẫy của hang kỳ, đá lạ và trở lại nét vàng son của lịch sử dân tộc dân tộc bản địa trong quy trình dựng nước và giữ nước. [ 26 ] Tại đây, Viện khảo cổ học Nước Ta đã khai thác, thám sát thung đã tìm thấy hàng nghìn hiện vật ở trên mặt phẳng và trong những hố đào. Trung tâm hành cung Vũ Lâm thờ vua quan Nhà Trần. Dưới triều của Nhà Trần có danh thần Trương Hán Siêu, ông gốc là người Tỉnh Ninh Bình, là một danh sĩ nổi tiếng thời Trần, và là môn khách đắc lực của Trần Hưng Đạo. Trương Hán Siêu có tính tình cương nghị, học vấn uyên bác, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ hai và thứ ba. Trong quy trình tiến độ vua Trần Nhân Tông về vùng đất này để tu hành thì sau đó danh thần Trương Hán Siêu cũng đã lui về ẩn tu và lập am tu tập tại quê nhà Tỉnh Ninh Bình. Chính vì thế mà Trương Hán Siêu cũng được nhân dân thờ tại khu di tích lịch sử này. [ 27 ]

Đền Cao Sơn[sửa|sửa mã nguồn]

Đền Cao Sơn thờ thần Cao Sơn trấn Tây Hoa Lư tứ trấn. Thần Cao Sơn khi đi tuần tra vùng núi Vũ Lâm ( Tỉnh Ninh Bình ) đã tìm ra loại cây búng báng sử dụng thay gạo cứu đói, được nhân dân tôn thờ. Ngôi đền nằm trên 1 tuyến du lịch trong khu du lịch sinh thái xanh Tràng An, cùng với những điểm thăm quan khác là đền Suối Tiên và Hành cung Vũ Lâm .

Đền Suối Tiên[sửa|sửa mã nguồn]

Đền Suối Tiên nằm ở thượng nguồn dòng sông Ngô Đồng, thực chất là điểm kéo dài của tuyến du lịch Tam Cốc nhưng lại được kết nối trong tuyến du lịch thứ 2 trong Khu du lịch sinh thái Tràng An. Đền thờ thần Quý Minh trấn Nam Hoa Lư tứ trấn. Đền nằm giữa vùng rừng núi hoang vắng, thượng nguồn của suối Tiên và chỉ có thể đi vào được bằng thuyền.

Các hang động tiêu biểu vượt trội[sửa|sửa mã nguồn]

Phong cảnh đặc trưng cửa hang Phong cảnh hang Nấu Rượu

Hang Địa Linh[sửa|sửa mã nguồn]

Hang Địa Linh dài khoảng chừng 1500 m và là hang tiên phong trong cuộc hành trình dài xuất phát từ bến thuyền sông Sào Khê du lịch thăm quan tuyến số 1. Hang còn có tên là hang Châu Báu vì khi vào đây hành khách sẽ có cảm xúc như lạc vào kho tàng của những nhũ đá hóa thạch. Ra khỏi cửa hang là một khung cảnh sơn thủy hữu tình của mây trời, núi non và sông nước. [ 28 ] Hang dài 260 m với nhiều nhũ đá rủ xuống kì ảo .

Hang Nấu Rượu[sửa|sửa mã nguồn]

Trong hang Nấu Rượu có mạch nước ngầm sâu hơn 10 m, tương truyền xưa kia những bậc tiền bối đã vào đây lấy nước để nấu rượu tiến vua .

Hang Ba Giọt[sửa|sửa mã nguồn]

Hang Ba Giọt có nhiều nhũ đá với đủ sắc tố Open. Có loại gọi là cây bụt mọc xuyên từ trần ngược xuống. Điểm đặc biệt quan trọng là những nhũ đá ở hang Ba Giọt không khô như những hang trước mà ướt đẫm và liên tục biến hình, hình thành nên những hình dáng, sắc thái mới …Hang Sính, hang Si và hang Ba Giọt gắn liền với truyền thuyết thần thoại một câu truyện tình buồn. Xưa có chàng công tử yêu tha thiết một nàng công nương. Khi chàng gánh sính lễ đến hang Sính để cầu hôn thì nàng đã bị cống nạp cho nước láng giềng. Chàng sang hang Ba giọt tắm gội, sau đó ôm khối tình riêng trầm mình ở hang Si. [ 29 ]Tương truyền ai đi qua hang Ba Giọt mà đón được ba giọt nước từ nhũ đá nhỏ vào lòng bàn tay sẽ suôn sẻ trong cuộc sống và niềm hạnh phúc trong tình yêu .
Hang Bói là một di chỉ khảo cổ học có giá trị trong quần thể di sản quốc tế Tràng An. Lối vào hang sâu thăm thẳm, rậm rạp với nhiều loài cây mọc ken dày, ánh nắng không hề chiếu xuống đất được nên con đường đầy rêu và thảm lá cây .Hang Bói được phát hiện năm 2002. Lúc đó lòng hang có nhiều vỏ nhuyễn thể, xương động vật hoang dã và một vài mảnh tước, vật chứng cho thấy dấu ấn người tiền sử thuộc Văn hóa Hòa Bình sớm cách thời nay khoảng chừng một vạn năm. Các nhà nghiên cứu thống nhất đặt tên hang Bói vì nó ở trong khu thung Bói gắn với thần thoại cổ xưa vua quan Nhà Trần từng gieo quẻ bói tại đây .Từ năm 2007, khu này đã được những nhà cổ sinh, địa chất, khảo cổ của Nước Ta và Đại học Tổng hợp Cambridge – Anh quốc điều tra và nghiên cứu khảo sát. Hố thám sát và cửa hang được rào kín bằng lưới sắt. Di chỉ khảo cổ học hang Bói gồm hai phần : hang trên rộng khoảng chừng 200 mét vuông, hang dưới rộng 150 mét vuông. Từ cửa hang, phải cầm đèn pin lần theo cầu thang sắt cheo leo đi xuống .Nhiều cột đá, măng đá lấp lánh lung linh như kim tuyến. Các nhà khoa học cho rằng nơi đây có dấu ấn người tiền sử cách nay 5.000 đến 30.000 năm. Nguồn thức ăn chính của người tiền sử là ốc núi, thủy hải sản sông suối, rùa núi, cua đá, chim thú nhỏ, những loại củ, quả, hạt … Chỗ ở của họ là hang đá, mái đá. Giới khoa học đánh giá và nhận định, dưới đáy hang hoàn toàn có thể là một dòng sông cổ .

Phim trường Kong: Skull Island

[sửa|sửa mã nguồn]

Bối cảnh phim trường làng thổ dân trong phim Kong: Đảo Đầu lâu nằm tại khu du lịch Tràng An đã mở cửa cho du khách tham quan từ ngày 15 tháng 4 năm 2017. Phim trường Kong nằm trong tuyến du lịch số 2 của Tràng An, gồm Đền Thánh Cao Sơn, Hành cung Vũ Lâm. Du khách mua chung 1 vé để tham quan cả ba địa điểm này.[30]

Phim trường làng thổ dân được phục đựng với diện tích quy hoạnh khoảng chừng 10 hecta, gồm 36 túp lều chóp nhọn cùng sự tham gia của hơn 50 người đóng vai thổ dân. Đây là quy mô do ban quản trị sinh thái xanh Tràng An và Doanh nghiệp Xuân Trường triển khai. [ 31 ]

Kong: Đảo Đầu lâu là bộ phim bom tấn của Mỹ được bấm máy vào năm 2016 với nhiều cảnh quay tại các danh thắng của Việt Nam như: Quần thể di sản thế giới Tràng An, Khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long, Tam Cốc – Bích Động (Ninh Bình); Vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) và Phong Nha (Quảng Bình). Kong: Skull Island đã trở thành ông vua kỷ lục phòng vé Việt Nam khi nó đã xô đổ mọi kỷ lục trước đó để trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất mọi thời đại ở đây.

Ngày 20 tháng 9 năm 2019, Ban Quản lý khu du lịch Tràng An cho biết doanh nghiệp chính thức ngừng đưa khách du lịch đến phim trường Kong để thực thi công tác làm việc tháo dỡ theo khuyến nghị của Tổ chức Giáo dục đào tạo, Khoa học và Văn hóa Liên Hiệp Quốc. Việc xóa bỏ một ngôi làng mang phong thái châu Phi để tạo dựng những khu công trình thuần Việt được cho là hướng đi thiết yếu tại Tràng An để tăng trưởng du lịch lâu dài hơn, bền vững và kiên cố. Với những giá trị văn hóa truyền thống rực rỡ như vậy, việc đặt ngôi làng châu Phi, lại gắn với một bộ phim hư cấu vào giữa vùng lõi di sản được UNESCO nhìn nhận là bất hài hòa và hợp lý và cần phải tháo dỡ để tránh tạo nhận thức rơi lệch cho hành khách. [ 30 ]

Bảo tồn và phát huy[sửa|sửa mã nguồn]

Di sản quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Khu sinh thái xanh Tràng An và những khu du lịch khác thuộc Quần thể danh thắng Tràng An đã trở thành di sản quốc tế hỗn hợp tiên phong ở Nước Ta với việc cung ứng 2 tiêu chuẩn di sản vạn vật thiên nhiên quốc tế và 1 tiêu chuẩn của một di sản văn hóa truyền thống quốc tế : [ 32 ]

1. Tiêu chí 7 về giá trị thẩm mỹ: “Di sản chứa đựng các hiện tượng thiên nhiên siêu việt hay khu vực có vẻ đẹp thiên nhiên khác thường và tầm quan trọng thẩm mỹ”.
2. Tiêu chí 8 về giá trị địa chất- địa mạo: “Di sản là những ví dụ nổi bật đại diện cho những giai đoạn quan trọng của lịch sử Trái Đất, bao gồm cả việc ghi chép lại cuộc sống, các quá trình địa chất lớn đang tiếp diễn trong sự phát triển của các địa mạo, hay những đặc điểm địa chấn và địa hình lớn”
3. Tiêu chí 5 về văn hóa: là một ví dụ nổi bật về một kiểu định cư truyền thống của con người hoặc một phương pháp sử dụng đất truyền thống, đại diện cho một nền văn hoá (hoặc các nền văn hoá), nhất là khi nó trở nên dễ bị tổn thương dưới tác động của những biến động không thể đảo ngược được;

Cơ sở hạ tầng[sửa|sửa mã nguồn]

Quy hoạch danh thắng Tràng An Bến Tràng An Cổ kính Tràng AnDanh thắng Tràng An là vùng bảo vệ đặc biệt quan trọng của Cố đô Hoa Lư, [ 33 ] gắn liền với những giá trị lịch sử dân tộc văn hóa truyền thống của vùng đất cố đô Hoa Lư nên được góp vốn đầu tư lan rộng ra để trở thành khu du lịch lớn. nhà nước Nước Ta đã được cho phép tỉnh Tỉnh Ninh Bình thực thi khai thác, nạo hút bùn đất tạo đường giao thông vận tải thủy bộ và làm sáng tỏ những giá trị văn hóa truyền thống, du lịch của danh thắng này. Khu sinh thái xanh hang động Tràng An là một khu du lịch với tổng hợp những loại sản phẩm như du lịch lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, tâm linh, liên hoan, mày mò cũng như nghỉ ngơi, nghiên cứu và điều tra khoa học … [ 34 ] Đây là khu du lịch tầm cỡ và quy mô ở Nước Ta với tổng diện tích quy hoạnh được quy hoạch lên tới 12000 ha, vốn góp vốn đầu tư 17.000 tỷ đồng. [ 35 ]Hang động Tràng An và khu vực lân cận như chùa Bái Đính, khu rừng văn hóa truyền thống lịch sử dân tộc môi trường tự nhiên Hoa Lư, khu vui chơi giải trí công viên văn hóa truyền thống Tràng An, Tam Cốc – Bích Động … được gộp chung vào quy hoạch Quần thể danh thắng Tràng An nằm trên 3 huyện, thành phố thuộc tỉnh Tỉnh Ninh Bình. [ 36 ] [ 37 ]. Tổng diện tích quy hoạch 12000 ha. Trong quy hoạch tăng trưởng khu du lịch này sẽ có 9 lộ trình du lịch thăm quan. [ 38 ] Khu du lịch Tràng An được xác lập là điểm nhấn quan trọng của du lịch Tỉnh Ninh Bình. [ 39 ] Theo quy hoạch được thủ tướng cơ quan chính phủ nước Nước Ta phê duyệt, Khu du lịch Tràng An có tổng diện tích quy hoạnh gần 12.000 ha gồm những khu trọng điểm chính :

Hành trình của hành khách[sửa|sửa mã nguồn]

Một phần của hang động Tràng An đã được Tỉnh Ninh Bình đưa vào khai thác Giao hàng du lịch. Hiện nay, Du khách đến Tràng An thường tham gia 3 Tour – tuyến du lịch bằng thuyền nan lê dài 3 giờ và một tour du lịch leo núi .Tour du lịch đường thủy khởi đầu từ khu đón rước TT nằm bên quốc lộ Tràng An, qua những điểm du lịch :

Tuyến 1: Trung tâm du khách– Hang Địa Linh – Đền Trần (hay Đền Nội Lâm) – Thung Đền Trần – Thung Nấu Rượu– Hang Nấu Rượu – Thung Hang Tối Trong – Hang Sáng –Thung hang Sáng – Hang Seo Lớn – Thung Seo Bé – Hang Sơn Dương – Thung Khống – Hang Lổ – Thung Lỗ Thóc + Thung Trần Thung Gắm – Hang Qui Hậu – Trung tâm du khách.

Tuyến 2: Trung tâm du khách – Hang Áng Lấm – Phủ Nội Lấm Hang Vạng – Thung Áng La – Hang Đại – Thung Bậc Bài – Thung Suối Tiên, đền Suối Tiên – Hang Vân – Thung Mây – Hang Đột + Phủ Đột – Trung tâm du khách.

Tuyến 3: Trung tâm du khách – Đền Trình – hang Mây, hang Vân – đền Suối Tiên – Hành cung Vũ Lâm – phim trường King Kong – Trung tâm du khách.[41]

So với những khu du lịch lân cận có nét tương đương như Tam Cốc – Bích Động hầu hết là hình thức du lịch trên sông ; khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long là du thuyền trên đầm sinh thái xanh thì hang động Tràng An có nét đặc trưng riêng không liên quan gì đến nhau là hình thức du thuyền trên những thung nước tạo bởi nhiều vách núi đá được nối thông nhau bằng những hang nước mà không phải quay ngược lại .Tuyến du lịch đường đi bộ có chiều dài 1,6 km, hành khách sẽ đi bộ qua 3 quèn vào đền Trần. Tuyến này mở màn từ bến Cây Bàng, hành khách sẽ đi bộ, leo núi qua ba đèo liền nhau. Đèo thứ nhất là đèo Cậy có độ cao so với mặt nước khoảng chừng 60 m. Đèo thứ hai là đèo Vài. Và đèo thứ ba là đèo đền Trần. Hiện nay, đường leo núi này đã được xây những bậc đá rộng. Trên đường đến đền Trần đã dựng 7 chiếc lầu bằng gỗ lim hình bát giác làm nơi nghỉ chân cho hành khách khi leo núi. [ 42 ]

Tràng An trong thơ ca[sửa|sửa mã nguồn]

Mùa đông năm Canh Dần ( 1770 ) chúa Trịnh Sâm đi tuần thú cõi Tây, lúc quay thuyền quay trở lại, đi tắt tới đất Tràng An thăm cảnh Hoa Lư. Nhìn bốn phía núi xanh, nước biếc, cửa khoá mấy lần, từng bước đều là thành vàng và hào nước. Non sông hùng tráng, hình thắng to lớn. Xem dấu vết của triều Đinh mà hờ hững xơ xác … khiến ông cảm khái làm một bài thơ tạc lên vách đá hang Luồn để tả nỗi lòng :
Phong cảnh Tràng An

Quay thuyền về tới bến Trường Yên,

Nhác thấy Hoa Lư cũng thuận miền.

Như tấm lụa chăng, hang giội nước,

Có từng núi mọc, cửa chồng then.

Cố đô đã mấy hồi thay đổi,

Thiên phủ còn nguyên dấu vững bền.

Hưng phế xưa nay bao chuyện cũ

Lòng dân đáng sợ chớ nên quên.”

Sông núi Tràng An – Hoa Lư được miêu tả trong cuốn sử thi ” Hoàn vương ca tích ” như sau :

Tiên triều đã đặt thế uy

Thành xây thiên tạo lũy quy địa phù

Hang thăm thẳm động âm u

Hồ đi du đãng vượn đu vách rừng

Tràng An có nhiều đặc sản nổi tiếng như quả thị đền phủ Khống, rượu Tràng An, cá tràu tiến Vua, … Đặc biệt, một đặc sản nổi tiếng sông nước Tràng An là cá rô Tổng Trường đã đi vào ca dao của người dân cố đô :

Khi đi nhớ cậu cùng cô

Khi về lại nhớ cá rô Tổng Trường.

Khi tu hành ở đây, Trần Nhân Tông có bài thơ ” Vũ Lâm thu vãn ” được PGS – tiến sỹ Trần Thị Băng Thanh dịch như sau :

Lòng khe in ngược bóng cầu hoa

Hắt sáng bờ khe vệt nắng tà

Lặng lẽ nghìn non rơi lá đỏ

Mây giăng như mộng tiếng chuông xa

Lễ hội Tràng An[sửa|sửa mã nguồn]

Lễ hội Tràng An diễn ra trong 3 ngày, từ 17 đến 19/3 âm lịch hàng năm để tôn vinh 2 vị thần Quý Minh, Cao Sơn trấn trạch Hoa Lư tứ trấn và các vua đầu Nhà Trần đã lập ra hành cung Vũ Lâm. Phần lễ với nhiều nghi thức truyền thống được diễn ra trên sông như: rước nước, rước kiệu và rồng để tỏ lòng tri ân các bậc tiền nhân có công giữ yên bờ cõi, bảo vệ giang sơn.[43] Các đoàn rước đi thành đoàn trên những chiếc thuyền, khởi đầu từ bến thuyền Tràng An đoàn đi dọc theo dòng sông Sào Khê rước nước qua hành cung Vũ Lâm, đền Cao Sơn vào đền Suối Tiên và thực hiện các lễ tế tại đây.[44]

Lễ hội Tràng An trải qua hành trình dài trên sông nước qua những hang động hàng nghìn năm thiết kế địa chất như : Hang Mây dài hơn 1 km, hang Vạng, hang Đại La, hang Vân và những điểm di tích lịch sử lịch sử dân tộc đền Trình, đền suối Tiên, phim trường Kong : Skull Island, hành cung Vũ Lâm. [ 45 ] Phần hội là trình diễn những tiết mục văn nghệ rực rỡ, những game show dân gian ở hai bên dòng sông trong suốt hành trình dài rước .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://ladyfirst.vn
Category: DU LỊCH