Nguyên lý Âm – Dương trong ẩm thực

Nguyên lý Âm – Dương trong ẩm thực

Có thể nói triết lý âm – dương ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và văn hoá ẩm thực của nhiều quốc gia phương Đông. Chắc hẳn bạn đã từng nghe nói đến những quy tắc cơ bản như: “trong bếp thì không đặt bể cá” hay “trời lạnh bị cảm ta thường ăn thêm gừng cho nóng người và ra mồ hôi…”.

Âm – Dương trong ẩm thực

Để biết 1 số ít thực phẩm nào đó là âm hay dương hoàn toàn có thể xem xét dựa trên những yếu tố như : Cách thức thực phẩm tăng trưởng gồm có cả vận tốc và hướng ; nơi thực phẩm sinh trưởng ở khí hậu phía Bắc hay miền Nam ; hàm lượng kali và natri trong nó ; tác động ảnh hưởng của thực phẩm trên khung hình. Theo đó, thực phẩm tính âm có khuynh hướng trương nở, lạnh tẽo, nhiều nước và mềm. Còn thực phẩm có khuynh hướng co rút, ấm nóng, khô và cứng lại được xem là đặc thù cơ bản của tính dương. Và nếu như đường trắng, sữa động vật hoang dã, rượu bia, trái cây nhiệt đới gió mùa … được xem là thực phẩm tiêu biểu vượt trội thuộc nhóm cực âm thì muối, thịt, trứng là những thực phẩm tiêu biểu vượt trội của nhóm cực dương .

Theo y học truyền thống, sức khoẻ là một trạng thái cân bằng mà trong đó việc lựa chọn thực phẩm được xem là chìa khoá quan trọng cho yếu tố này. Cân bằng dinh dưỡng từ góc nhìn âm – dương khác xa với dinh dưỡng phương Tây. Bởi nếu như khoa học dinh dưỡng tân tiến dựa trên hiểu biết thành phần hoá học của thực phẩm và những con đường sinh hoá của khung hình, định lượng chất dinh dưỡng, sau đó phối hợp chúng lại với nhau thì cân bằng dinh dưỡng dựa trên góc nhìn âm – dương lại dựa trên mức độ đối sánh tương quan với thể trạng của mỗi người .

Cơ thể tất cả chúng ta chỉ hoàn toàn có thể tăng trưởng khoẻ mạnh nếu đạt đến sự cân bằng. Chính vì lẽ đó mà khi ăn những món trong nhóm thực phẩm cực dương hoàn toàn có thể sẽ yên cầu phải ăn thêm nhóm thực phẩm cực âm để cân bằng. Đó là nguyên do nhiều ngừi theo chính sách ăn giảm cân ( ăn nhóm thực phẩm cực dương nhiều ) thì sẽ rất them trái cây.

Nhóm thực phẩm dương gồm nhiều chất protein phức, đối nghịch với đường ở cực âm. Khi nhu yếu đó của khung hình không được thoả mãn, buộc long khung hình phải rút khoáng chất trong xương và nội tạng ra để đạt được cân bằng âm – dương hoặc cân bằng axit – kiềm theo quan điểm phương Tây. Khi lượng dự trữ hết sạch thì những bệnh thuộc dạng thoái hoá sẽ Open, khung hình sẽ báo hiệu đau nhức, sưng, sốt cho tất cả chúng ta biết nó đang có yếu tố .

Đau ốm bệnh tật không có gì khác ngoài mất cân bằng do một vài tác nhân nào đó. Như vậy ăn đơn thuần là tốt nhất. Bằng chứng là những bác sỹ Đông y thường khuyến nghị bệnh nhân đổi khác chính sách nhà hàng siêu thị để Phục hồi lại sự cân bằng lành mạnh giữa âm và dương trong khung hình. Ví dụ, nếu bạn đang bị chứng ợ chua do tiêu thụ quá nhiều gia vị ( dương ), cách điều trị thường thì là sử dụng thuốc kháng acid thì hãy mang về nhà một “ toa thuốc ” gồm những loại trà thảo dược để cân bằng tính âm. Tương tự như vậy, ho hay cúm có năng lực được điều trị bằng việc biến hóa chính sách ẩm thực ăn uống thay vì dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc ho .
Do đó, tuỳ vào thực trạng sức khoẻ của mỗi người, khi bệnh hoàn toàn có thể giảm hoặc kiêng bớt cá, chat béo, đường, trái cây. Các tác nhân như áp suất, lửa và thời hạn chế biến cũng ảnh hưởng tác động lớn đến đặc tính âm – dương của thực phẩm. Chúng ta cũng hoàn toàn có thể phân loại thực phẩm theo sắc tố. Các màu tím xanh và trắng trên rau quả thiên về âm. Các thực vật vàng nâu và đỏ thiên về dương. Từ đó tất cả chúng ta cần phải liên tục duy trì tỷ suất âm – dương cho cân bằng khi chế biến xào nấu và trộn lẫn chúng vào nhau. Ví dụ nếu ta nấu thức ăn gần thịt, trứng và những thức ăn động vật mang tính dương cao nhu yếu tất cả chúng ta phải gia giảm một lượng tương đối những thức ăn âm như hoa quả, đường, rau, rượu vang để thiết lập sự cân bằng. Dù sao thì cũng rất khó để cân bằng những bữa ăn nhiều thức ăn như vậy .
Hầu như không có thực phẩm nào là trọn vẹn âm hoặc dương, đây là nguyên do vì sao không có thoả thuận hoàn hảo giữa những chuyên viên khi đưa thực đơn tích hợp tuyệt vời và hoàn hảo nhất. Đồng thời, đó cũng là phương pháp để tất cả chúng ta hoàn toàn có thể tích hợp và tạo nên những món ăn phong phú, tương thích với nhu yếu của từng người .

Triết lý âm dương ngũ hành trong ẩm thực Việt

Cũng giống như những vương quốc phương Đông khác, từu bao đời nay, người Việt đã biết phối hợp hài hoà những nguyên vật liệu để tạo ra những món ăn có lợi và tốt nhất cho sức khoẻ. Đó chính là triết lý âm – dương ngũ hành trong ẩm thực. Nhờ vào lợi thế là một vương quốc nông nghiệp lua nước, dân cư người Việt đã tạo nên một nền ẩm thực vô cùng đa dạng chủng loại không chỉ ở số lượng những món ăn mà cả ở sắc thái văn hoá giao tiếp ứng xử qua ẩm thực. không chỉ ăn no, ăn ngon, người Việt cũng đặc biệt quan trọng chú trọng đến quan hệ biện chứng âm – dương trong ẩm thực, gồm có 3 mặt quan hệ rất là mật thiết với nhau, đó là : bảo vệ hài hoà âm dương của thức ăn ; bảo vệ sự quân bình âm dương trong khung hình và bảo vệ sự cân bằng âm dương giữa con người với thiên nhiên và môi trường tự nhiên .
Để tạo nên những món ăn có sự cân bằng âm – dương, người Việt phân biệt năm mức âm dương của thức ăn theo ngũ hành, gồm có : hàn ( lạnh, âm nhiều, hành thuỷ ) ; nhiệt ( nóng, dương nhiều, hành hoả ) ; ôn ( ấm, dương ít, hành mộc ) ; lương ( mát, âm ít, hành kim ) ; bình ( trung tính, hành thổ ) hay cũng hoàn toàn có thể phân biệt như sau : chua thuộc mộc, đắng thuộc hoả, ngọt thuộc thổ, cay thuộc kim và mặn thuộc thuỷ .
Khi chế biến thức ăn, người Việt luôn tuân thủ khắt khe luật âm dương bù trừ và chuyển hoá khi phối hợp những loại lương thực, thực phẩm, gia vị với nhau tạo thành những món ăn có sự cân bằng âm – dương, thuỷ – hoả. Có như vậy, thức ăn mới có lợi cho sức khoẻ và ngon miệng. Chẳng vậy mà rau răm, gừng cay là nhiệt ( dương ) được ăn kèm với trứng lộn ( hàn ) thì ngon miệng, dễ tiêu hoá. Hoặc gừng là thứ gia vị nhiệt ( dương ) có tính năng thanh hàn, giải cảm, khi nấu kèm với những loại thực phẩm như : cá, rau cải ( kho cá, canh rau cải ) là thực phẩm có tính hàn thì ăn rất thơm ngon .

Triết lý âm dương ngũ hành trong ẩm thực Việt còn bộc lộ ở việc bảo vệ sự quân bình âm dương trong khung hình. Người Nước Ta sử dụng thức ăn như thể những loại thuốc để trị bệnh, chính do đó mới có tên gọi thuốc Bắc, thuốc Nam. Theo ý niệm của nguồi Nước Ta thì mọi bệnh tật sinh ra là do khung hình mất quân bình âm dương, hàn nhiệt và thức ăn chính là những vị thuốc để trị bệnh. Chính vì thế mới có tên gọi thuốc Bắc, thuôc Nam. Theo quan neiemj của người Nước Ta thì mọi bệnh tật sinh ra là do khung hình bị mất quân bình âm dương, hàn nhiệt và thức ăn chính là vị thuốc để kiểm soát và điều chỉnh sự mất quân bình âm dương ấy, giúp khung hình khỏi bệnh.

Những vị thuốc có giá trị chữa bệnh rất coa đó chính là gừng, tỏi và những loại như vừng, hạt sen, ngó sen, long nhãn, táo, nho … Vì vậy, nếu người bệnh do quá âm cần phải ăn món ăn dương ( đau bụng lạnh, cảm mạo uống nước gừng, cháo hành hoa, nước ngân hoa, … sẽ khỏi ) ; ngược lại nếu người bệnh ốm do quá dương thì cần phải ăn món ăn âm ( bệnh kiết lị, ăn trứng gà rang với lá mơ ) …

Một trong những triết lý âm dương nữa trong văn hóa ẩm thực Việt là bảo đảm sự quân bình âm dương giữa con người và môi trường. Người Việt Nam có tập quán ăn uống theo vùng khí hậu và theo mùa. Chẳng hạn, màu hè nóng (nhiệt – hành hỏa) nên ăn các loại thức ăn hàn, lương (mát), có nước (âm – hành thủy), có vị chua (âm) thì vừa dễ tiêu hóa vừa giải nhiệt. Mùa đông lạnh (hàn – âm) thì nên ăn các loại thức ăn khô, nhiều mỡ (dương) như các món xào, rán, kho…

tóm lại hoàn toàn có thể khẳng định chắc chắn, văn hóa truyền thống ẩm thực Việt chính là sự hòa quyện của sự cân bằng âm dương, hàn nhiệt. Hầu như những đồ ăn thức uống của người Việt ở bất kỳ đâu, vùng miền nào cũng không ít bộc lộ triết lý này. Ngày nay, sự tăng trưởng của xã hội, đồ ăn thức uống nhiều mẫu mã, phong phú, con người tận hưởng tốt hơn. Do đó, ý niệm triết lý âm dương, ngũ hành càng được chăm sóc hơn để bảo vệ sức khỏe thể chất .

“Nguồn: 24h”

Source: https://ladyfirst.vn
Category: ẨM THỰC