Không phải ngẫu nhiên mà bè bạn quốc tế đều dành những lời khen cho những món ăn Việt Nam. Tại những kỳ festival tiếp thị văn hóa truyền thống ẩm thực Việt Nam ở quốc tế, quầy bán hàng ẩm thực của nước ta luôn lôi cuốn rất đông thực khách bản xứ .
Tinh hoa Ẩm thực Việt Nam trong khâu chế biến
Tinh hoa ẩm thực Việt Nam có bắt nguồn từ nền nông nghiệp lúa nước. Dù có là hội hè, khét tiếng hay sự kiện gì thì trong thực đơn của người Việt cũng không hề thiếu cơm – cây lúa : “ Ðói thì thèm thịt thèm xôi, hễ no cơm tẻ thì thôi mọi đường ”. Các món ăn Việt Nam hầu hết làm từ rau, quả, củ nên ít mỡ, và không nhiều thịt như những nước phương Tây, cũng không dùng nhiều dầu mỡ như món của người Trung Quốc. Khi chế biến thức ăn, người Việt thường dùng nước mắm để nêm, lại tích hợp với rất nhiều gia vị tự nhiên khác … nên món ăn rất đậm đà. Mỗi món khác nhau đều có nước chấm tương ứng làm cho món ăn có mùi vị đặc trưng hơn .
Các món ăn Việt Nam thường bao gồm nhiều loại thực phẩm khác nhau như: thịt, tôm, cua cùng với các loại rau, đậu, gạo… Hương vị thơm ngon của món ăn xuất phát từ cách chế biến món ăn như: luộc, hấp, nấu, nướng hoặc ăn tươi sống để giữ được hương vị tự nhiên. Các gia vị thường được dùng trong các món ăn như: gừng, nghệ, hành, tỏi, sả và các loại rau thơm… chứ ít dùng gia vị khô hoặc qua chế biến. Các gia vị được sử dụng một cách tương sinh hài hòa với nhau và thường thuận theo nguyên lý “âm dương phối triển và ngũ hành tương sinh” – 2 nguyên tắc kết hợp trong nấu nướng nhằm đạt đến vẻ đẹp hài hòa theo đúng tiêu chuẩn mỹ học của người Việt. Chính cách tổng hòa nhiều chất, nhiều vị cũng là cách hóa giải những món độc, có tác dụng giống như những vị thuốc đông y.
Độc đáo trong cách ăn
Giáo sư – tiến sỹ Trần Văn Khê đã đúc rút rằng người Việt không chỉ biết ăn “ khoa học ”, nghĩa là biết cân đối âm khí và dương khí, điều hòa hàn nhiệt, mà còn biết “ ăn tổng lực ” và “ ăn dân chủ ”. “ Ăn tổng lực ” là ăn bằng cả 5 giác quan. Trước hết là ăn bằng mắt : thức ăn phải trình diễn cho đẹp, có nhiều sắc tố mê hoặc ; rồi đến ăn bằng mũi : mùi thơm dậy lên từ cả thức ăn và nước chấm. Rồi răng chạm vào thức ăn khi thì mềm như sợi bún, lúc lại dai như thịt luộc hay giòn như giá, sứa. Người Việt ăn cả “ bằng tai ”. Thật mê hoặc khi nghe tiếng “ rôm rốp ” giòn tan của bánh đa, bánh phồng tôm hay cà pháo muối, thậm chí còn còn “ nghe từ bên trong ” là tiếng lục cục của viên lạc rang, sau cùng ta mới chiêm ngưỡng và thưởng thức món ăn và mùi vị bằng lưỡi .
Tinh hoa ẩm thực Việt Nam còn được biểu lộ ở cách bày trí bữa ăn : toàn bộ món ăn đều dọn sẵn lên bàn cùng một lúc. Bản thân mỗi người phải ghi nhận, thận trọng trong khi ăn “ ăn trông nồi, ngồi trông hướng ”, hay “ ăn phải nhai, nói phải nghĩ ”. Cả mái ấm gia đình quây quần bên mâm cơm, ai thích ăn gì gắp nấy, nhiều ít tùy, không bị “ ép ” phải ăn món mình không thích. Tính hội đồng bộc lộ rất rõ trong ẩm thực Việt Nam, khi nào trong bữa cơm cũng có chén nước mắm chấm chung hoặc múc riêng ra từng chén nhỏ. Và tổng thể cùng chấm chung chén nước mắm, ăn chung một bát canh. Cách ẩm thực ăn uống của người Việt còn mang tính tình cảm, hiếu khách. Trước khi ăn, con cháu phải mời ông bà, cha mẹ, người lớn tuổi hơn và mời khách. Điều này vừa biểu lộ sự xã giao lịch sự và trang nhã vừa biểu lộ mối chăm sóc trân trọng với người cùng ăn. Vì người ăn muốn “ ăn tổng lực ”, nên nghệ thuật và thẩm mỹ nấu nướng phải làm thỏa mãn nhu cầu người ăn, thỏa mãn nhu cầu cả 5 giác quan .
Đặc trưng hương vị ẩm thực 3 miền
Người Việt dễ dàng tiếp thu văn hóa ẩm thực của các dân tộc khác, vùng miền khác để từ đó chế biến thành của mình. Chính sự khác nhau về đặc điểm địa lý, văn hóa, dân tộc, khí hậu đã hình thành mỗi vùng, miền có một nét, khẩu vị đặc trưng, tạo nên nét rất riêng trong tinh hoa ẩm thực Việt Nam. Đây cũng là điểm nổi bật của phong vị ẩm thực 3 miền Bắc, Trung, Nam.
Ẩm thực miền Bắc: có vị vừa phải, không quá nồng nhưng lại có màu sắc sặc sỡ, thường không đậm các vị cay, béo, ngọt, chủ yếu sử dụng nước mắm loãng, mắm tôm. Hà Nội được xem như tinh hoa ẩm thực của miền Bắc với những món ngon như phở, bún thang, bún chả, bún ốc, cốm làng Vòng, bánh cuốn Thanh trì và gia vị đặc sắc như tinh dầu cà cuống, rau húng Láng.
Ẩm thực miền Trung: có vị đậm hơn, nồng độ mạnh. Tính đặc sắc thể hiện qua hương vị đặc biệt, nhiều món ăn cay và mặn. Màu sắc được phối trộn phong phú, rực rỡ, thiên về màu đỏ và nâu sậm. Ẩm thực miền Trung nổi tiếng với mắm tôm chua, các loại mắm ruốc. Đặc biệt, ẩm thực Huế do ảnh hưởng từ phong cách ẩm thực hoàng gia, cho nên rất cầu kỳ trong cách chế biến, trình bày nhiều màu sắc và số lượng các món ăn.
Xem thêm: Ẩm thực Nhật Bản – Wikipedia tiếng Việt
Ẩm thực miền Nam: do chịu nhiều ảnh hưởng của ẩm thực Trung Hoa, Campuchia, Thái Lan nên các món ăn của người miền Nam thiên về độ ngọt, độ cay, phổ biến các loại mắm khô như mắm cá sặc, mắm bò hóc, mắm ba khía… Và đặc biệt có những món ăn dân dã, đã trở thành đặc sản như: chuột đồng khìa nước dừa, dơi quạ hấp chao, rắn hổ đất nấu cháo đậu xanh, đuông dừa, đuông đất hoặc đuông chà là, vọp chong, cá lóc nướng trui…
Tinh hoa Ẩm thực Việt Nam được bộc lộ rõ nét từ việc chuẩn bị sẵn sàng nguyên vật liệu, cách nấu nướng, nêm gia vị, cách bày trí bữa ăn và những món ăn đặc trưng từng vùng, miền. Chính thế cho nên, hành khách quốc tế tới Việt Nam không hề bỏ lỡ thời cơ chiêm ngưỡng và thưởng thức những món đặc sản nổi tiếng tại từng nơi họ đến. Sự nhiều mẫu mã, phong phú của ẩm thực Việt Nam chính là một yếu tố giữ chân hành khách thập phương. Bạn bè quốc tế khi tới Việt Nam đều rất ấn tượng với ẩm thực Việt, thậm chí còn họ còn tham gia vào những buổi học nấu món Việt ngắn để tự tay làm những món ăn họ thích. Lòng hiếu khách, hòa đồng và những nét tinh hoa ẩm thực Việt Nam giúp cho nước ta luôn là 1 điểm đến mê hoặc và không hề bỏ lỡ so với bạn hữu quốc tế !
Theo nguồn : thitruong.nld.com.vn
Source: https://ladyfirst.vn
Category: ẨM THỰC